Rugpijn
Rugpijn
“(Lage) Rugpijn is een van de meest voorkomende fysieke klachten in Nederland en ook wereldwijd.” Deze zin heb je vast veelvuldig voorbij zien komen de afgelopen tijd, want de kranten koppen er geregeld mee. De reden hiervan is dat het naast de meestvoorkomende ook een van de meest onbegrepen fysieke klachten is. Vooral wanneer er geen medische oorzaak wordt gevonden, er geen plaatje is dat uitlegt waarom de pijn er is. Leg het dan maar eens uit aan je naasten, collega’s en werkgever.
Het team van Trinn heeft veelvuldig gewerkt met mensen met rugpijn. Onze ervaring leert dat kenmerkend voor mensen met langdurige rugklachten is dat ze enorm veel doorzettingsvermogen hebben, altijd geleerd hebben niet te klagen maar door te gaan en overtuigd zijn van de mantra ‘het gaat vanzelf wel weer over’. Tot het eigenlijk niet meer gaat en er steeds meer dingen gaan wijken zoals hobby’s, sporten, vrienden en ook het gezin om maar te kunnen blijven werken. Uiteindelijk lukt ook dit niet meer en is een ziekmelding onvermijdelijk. Zo kunnen rugklachten je leven behoorlijk beheersen.
Medisch traject
Wanneer je langere tijd met rugpijn rondloopt, komt er een moment waarop je naar de huisarts gaat. Vaak schrijft deze dan eerst wat pijnmedicatie voor die in het begin wel voor verlichting zorgen. Echter is dit vaak niet de oplossing. De pijn blijft en een nieuw bezoek aan de huisarts volgt. Met wat duwen en trekken wordt doorverwezen naar een specialist die wat foto’s neemt of een scan maakt. Op de beelden is in 95% (2020, Erasmus MC) van de gevallen niets te zien wat verklaart waarom iemand rugpijn heeft zoals een hernia of een ontsteking. Terug bij af dus en na een heel traject geen stap verder. “U moet er maar mee leren leven” is vaak het eindstation.
Verder kijken dan de rugklachten
Leren leven met de pijn is vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Samen met onze cliënten kijken we bij Trinn verder dan alleen het fysieke aspect rondom rugpijn. We laten namelijk het biopsychosociale model erop los. Bio staat voor biologisch. Hier staan bijvoorbeeld het geslacht, de leeftijd, medische voorgeschiedenis, medicatie en resultaten van onderzoeken. Het is bij de meeste cliënten al uitgesloten dat er een medische oorzaak is van de rugpijn. Psycho staat voor psychologisch. In dit domein staan alle mentale factoren die een rol spelen in het leven van de cliënt. Van hoeveelheid stress en hoe hiermee omgegaan wordt tot grote levensgebeurtenissen, cultuur en emoties. Binnen het sociale domein vinden we onder andere familie, vrienden, collega’s en relaties. Door verder te kijken dan alleen het biomedische domein komen er veel meer factoren naar boven die invloed kunnen hebben op de ervaren rugklachten.
Rugpijn en de invloed van gedrag
Inmiddels wordt steeds meer bekend over de invloed van stress, angst en overtuigingen op langdurige (lage) rugklachten. Stress heeft invloed op het centrale zenuwstelsel. Je kunt het zenuwstelsel in deze context zien als een brandalarm die door langdurig te veel stress te scherp afgesteld staat. Normaal gesproken gaat het brandalarm alleen af bij rook en vuur, bijvoorbeeld wanneer er een presentatie af moet of er targets gehaald moeten worden. Bij langdurige stress gaat je brandalarm al af bij een zucht van een vlinder. Elke taak die spanning oplevert is eigenlijk al te veel. Het zenuwstelsel kan dan de signalen die het krijgt gaan interpreteren als pijn. Dit fenomeen heet ‘centrale sensitisatie’ (Ned Tijdschr Geneeskd. 2004;148:2535-8). Naast stress hebben ook angst en overtuigingen invloed op de pijn en pijnbeleving. Met deze angst of gedachten kom je vaak in een vicieuze klachten cirkel terecht, zie het plaatje hieronder.
In dit plaatje zie je heel duidelijk de invloed die allerlei factoren kunnen hebben op de rugpijn. Gedrag is hier een groot onderdeel van. Bij Trinn vullen we samen met onze cliënten dit soort schema’s in om te onderzoeken welke gedachten, angsten en stressoren er spelen. Daarnaast kun je goed zien hoe je deze factoren kunt gaan veranderen, welke verandering in gedrag er noodzakelijk is om de regie weer terug te pakken, los te komen van je rugpijn en zo langzaam alle dingen die je hebt moeten laten mét je rugpijn weer te gaan doen.
Lichaam en geest
Spanning kan zich vastzetten in je lichaam. Overal, maar vaak in de rug. Het lichaam reageert namelijk op wat er zich mentaal bij iemand afspeelt. Dit is de verbinding tussen lichaam en geest. De visie van Trinn sluit hierop aan. Cliënten leren samen met ons hoe zij naar de signalen kunnen luisteren die hun lichaam ze geeft en welke (mentale) factoren hieraan ten grondslag liggen. Samen met de cliënt onderzoeken we hoe mentale factoren bijdragen aan de aanhoudende rugpijn. Hoe hun brandalarm in de hersenen is afgesteld en hoe de hersenen dus pijnsignalen interpreteren en doorgeven aan het lichaam en waarom. Dit geeft veel inzicht in het samenspel tussen lichaam en geest, mentale factoren en fysieke klachten. Hieruit halen cliënten handvatten die ervoor zorgen dat hoe ze omgaan met de klachten meer helpend is en hun gedragsverandering duurzaam is.
Samenvattende inzichten
Trinnzicht 1; Bij 95% van de mensen met (lage) rugklachten wordt geen medische oorzaak gevonden.
Trinnzicht 2; Door verder te kijken dan alleen de klacht en een compleet plaatje te schetsen van iemand, kun je meer grip krijgen op rugpijn. Er zijn vele factoren – biologisch, psychologisch en sociaal – die mee kunnen spelen bij pijn en lage rugklachten.
Trinnzicht 3; Gedrag heeft invloed op de pijnbeleving. Hoe je erover denkt, hoe je naar je klachten kijkt en hoe je omgaat met bijvoorbeeld stress beïnvloedt hoe je hersenen signalen interpreteren.
Trinnzicht 4; Het lichaam heeft de wijsheid in pacht. Je lichaam geeft je elke dag veel signalen zoals honger, dorst, vermoeidheid en bijvoorbeeld ook pijn. Aanhoudende pijnklachten kunnen ook een signaal van het lichaam zijn dat er op mentaal vlak iets speelt wat je aandacht nodig heeft.
